Καλύπτουν το… χαμένο έδαφος

Τα τελευταία χρόνια τα φυτεμένα δώματα ή αλλιώς φυτεμένες ταράτσες ή πράσινες στέγες, βρίσκουν αυξανόμενη εφαρμογή και στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και κατ επέκταση και στη χώρα μας. Στην Κρήτη η εμφάνιση τους δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα αισθητή σε ποσότητα, με τις συνθήκες παρόλαυτά να ευνοούν ιδιαίτερα την κατασκευή τους. Τα φυτεμένα δώματα, πρωτοεμφανίστηκαν στην αρχαιότητα (π.χ. κρεμαστοί κόποι της Βαβυλώνας), ενώ στον εικοστό αιώνα η Νέα Υόρκη, η Γερμανία και η Γαλλία, αποτέλεσαν τους «γονείς» και πολλών εντυπωσιακών έργων (π.χ. κέντρο Rockefeller , μουσείο Quai Branly) , με αιχμή την τεχνολογία των πράσινων στεγών.

Στην ουσία οι πράσινες στέγες, αποτελούν μια υπερύψωση του εδάφους που καταναλώθηκε εν οίδη κάλυψης από το κτήριο, προκειμένου την δόμηση του.  Είναι μια τεχνολογία που πρακτικά καλύπτει το χαμένο έδαφος που αφήνει πίσω του ένα κτήριο. Κάθε δώμα ή ταράτσα, η οποία καλύπτεται από βλάστηση, με συμπεριφορά ανάλογη αντίστοιχης στο έδαφος, που αναπτύσσεται σε ελεγχόμενες συνθήκες με οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη, θεωρείται ότι ανήκει στην κατηγορία των πράσινων στεγών.
Τα οφέλη από μια τέτοια επιλογή για τη στέγη ενός κτηρίου, επεκτείνονται σε πολλούς τομείς με αποδέκτες τόσο τους τωρινούς χρήστες των κτηρίων όσο και τις επόμενες γενιές (στρατηγική αειφόρου ανάπτυξης).
Κατασκευαστικά, τα φυτεμένα δώματα προστατεύουν τη μόνωση της ταράτσας από την υπεριώδη ακτινοβολία και τις αυξομειώσεις θερμοκρασίας ,επιμηκύνοντας το χρόνο ζωής της. Η ηχομόνωση που προσφέρουν οι φυτεμένες ταράτσες, κυρίως λόγω της απορρόφησης του ήχου από τη μαλακή επιφάνεια των φυτών, είναι σημαντική τόσο για το ίδιο το κτήριο, όσο και για την  πόλη ή την περιοχή που αποτελείται από κτήρια με αυτή την πράσινη «τεχνολογία». Τέλος, στις παράπλευρες, της σημαντικής που θα αναφερθεί παρακάτω, θετικές συνέπειες, μπορεί να θεωρηθεί και η βελτίωση της ποιότητας του αέρα της πόλης, καθώς η αύξηση των χώρων πρασίνου, συμβάλει άμεσα στη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και στη μείωση της ποσότητας σκόνης στον αέρα.

Η σημαντικότερη, όμως επίδραση των πράσινων στεγών, είναι στην επίτευξη οικονομικών και βιοκλιματικών κτηρίων. Η ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για θέρμανση το χειμώνα, μειώνεται δραστικά καθώς το χώμα δεν επιτρέπει τις απώλειες θερμότητας, προς το περιβάλλον από το εσωτερικό του κτηρίου, από την ιδιαίτερα σημαντική στο μέγεθος επιφάνεια, αυτή της οροφής. Επιπλέον τους θερινούς μήνες, η πράσινη στέγη, εξασφαλίζει σημαντικά χαμηλότερες θερμοκρασίες μέσα σε ένα κτήριο, αφού λειτουργεί απωθητικά προς την προσπίπτουσα ακτινοβολία. Γενικά επιτυγχάνεται σημαντική οικονομία για τους ιδιοκτήτες ενός κτηρίου, αλλά και σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, κυρίως λόγω του περιορισμού κατανάλωσης εξαντλίσiμων πόρων παραγωγής ενέργειας.
Τα συστήματα που κατασκευάζονται για το «πρασίνισμα» των στεγών, είναι το εκτατικού τύπου με μικρές απαιτήσεις συντήρησης και άρδευσης, αλλά και περιορισμένη βλάστηση, ο ημι-εντατικός με απαιτήσεις για περιοδική άρδευση και συντήρηση αλλά και πάχη υποστρώματος που φτάνουν τα 25 εκατοστά του μέτρου, ενώ ο πιο βαρύς τύπος φυτεμένου δώματος είναι ο εντατικός, με πάχη υποστρώματος έως κι ένα μέτρο, με υψηλές απαιτήσεις σε άρδευση και περιποίηση, αλλά και δυνατότητα να δεχτεί μεγάλα φυτά. Ο τελευταίος τύπος κυρίως αλλά και οι άλλοι δύο σε μεγάλο βαθμό, θα πρέπει να συνυπολογίζουν  τη δυνατότητα της πλάκας να φέρει τα πρόσθετα φορτία, των οποίων η μάζα μάλιστα συμμετέχει και στις σεισμικές δράσεις και μπορεί να φτάσε και τα 250 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο.
Τα φυτεμένα δώματα μπορούν να καλύψουν σε σημαντικό βαθμό, το χαμένο έδαφος της υπέρογκης ανάπτυξης, στα αστικά κέντρα και να συμβάλουν σημαντικά σε ένα πιο υγιές αστικό περιβάλλον. Για τις πόλεις τις Κρήτης, και πολύ περισσότερο για το Ρέθυμνο, μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική πρόκληση.

*** Περισσότερες πληροφορίες για την κατασκευή, το κόστος αλλά και εικόνες από φυτεμένα δώματα μπορείτε να βρείτε στο www.d-engineering.gr