Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2010

Ανάδειξη διατηρητέων κτιρίων

Η αρχιτεκτονική μας κληρονομιά, αποτελεί την πιο εντυπωσιακή ψηφίδα στο μωσαϊκό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ο δομικός πλούτος (ή ακόμη και η δομική πενία) ,εξέχουσας σημασίας κληροδότημα, αποτελεί το συνδετικό κρίκο του παρόντος με το παρελθόν και συνάμα μια ανεκτίμητη μαρτυρία των οικονομικοπολιτικών συνθηκών παρελθόντων χρόνων.

Μεμονωμένα διατηρητέα κτίρια, οικιστικά σύνολα και παραδοσιακοί οικισμοί, εξαιρετικής ιστορικής, αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής αξίας, αποτελούν το απόθεμα της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.

Τα διατηρητέα κτίρια αλλά και αυτά που θα έπρεπε να λογίζονται ως τέτοια, βρίσκονται, δυστυχώς, σε κατάσταση εγκατάλειψης λόγω της αδιαφορίας για το μέλλον τους. Θύματα της αντιπαροχής, κυρίως, αλλά και της ανάγκης για ταχεία και ογκώδη ανοικοδόμηση, τα παραδοσιακά κτίρια, κινδυνεύουν να χαθούν ολοσχερώς, θέτοντας σε κίνδυνο την ιστορική συνέχεια της πόλης, αλλά και δημιουργώντας ένα απρόσωπο και ανώνυμο δομικό περιβάλλον.

Είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίο, να δοθούν από την πολιτεία κίνητρα στους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων, προκειμένου να τα αναδείξουν, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπo τη χρονική συνέχεια του αρχιτεκτονικού πολιτισμού κάθε τόπου.

Οικονομικά και φορολογικά κίνητρα, όπως η συμμετοχή του κράτους μέσω επιχορηγήσεων ή και έγκρισης χαμηλότοκων δανείων προς τους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων, με σκοπό την κάλυψη των εξόδων αποκατάστασης, σε συνδυασμό με φοροαπαλλαγές για τη μεταβίβαση ή τη διατήρηση τέτοιων κτισμάτων, θα συνέβαλαν σημαντικά στην ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων. Ταυτόχρονα, η διαφύλαξη των αναπτυξιακών δικαιωμάτων μιας διατηρητέας δομής (μέσω του συντελεστή δόμησης) πρέπει να εξασφαλίζεται, είτε μέσω της μεταφοράς του δικαιώματος σε άλλη έκταση, είτε μέσω της αποζημίωσης για την εγκατάλειψη τους (πολεοδομική συνιστώσα των κινήτρων).

Παράλληλα όμως, προκειμένου την αρτιότερη ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων, θα ήταν χρήσιμη η θέσπιση και τήρηση ορισμένων κατασκευαστικών οδηγιών.

Οι νέες προσθήκες (κατά το δυνατόν αναστρέψιμες) πρέπει να σέβονται το παραδοσιακό πλαίσιο του κτιρίου, την ισορροπία της σύνθεσής του, τις σχέσεις του με τον περιβάλλοντα χώρο και ταυτόχρονα πρέπει να διαχωρίζονται από τα αυθεντικά μέρη του, φέροντας τη σφραγίδα της εποχής τους.

Όλες οι επεμβάσεις καλό είναι να έχουν ολοκληρωτικό χαρακτήρα. Η συντήρηση ενός κτιρίου συνεπάγεται τη συντήρηση όλων των στοιχείων του (αρχιτεκτονικών λεπτομερειών, υλικών κατασκευής) προκειμένου να μην αλλοιώνονται οι σχέσεις των όγκων, της μορφής, των υλικών και των χρωμάτων του. Είναι, μάλιστα προτιμότερο, όταν είναι εφικτό, η αποκατάσταση να γίνεται με τη χρήση παραδοσιακών υλικών και μεθόδων κατασκευής.

Τα διατηρητέα κτίρια είναι «κοινό αγαθό» και ξεφεύγουν από τα στενά πλαίσια της ατομικής ιδιοκτησίας. Η ανάδειξη τους είναι υποχρέωση της κοινωνίας, προκειμένου να κληροδοτήσει στις επόμενες γενιές, το δομικό πλούτο του παρελθόντος και να διατηρήσει στοιχεία του δομικού πολιτισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου